Litha of Midzomer 

 

De zomerzonnewende, wanneer we de langste dag en de kortste nacht van het hele jaar hebben: Midzomer, een magische dag en – nacht. De tijd van lange zwoele zomeravonden, geurende planten en kruiden, buiten zitten rond een

vuurtje met een beker mede is aangebroken…

De natuur is op zijn hoogtepunt, overal bonte zomerbloemen en in de moestuin kunnen bessen, zomerkoninkjes, tomaten, sla, spinazie, boontjes en veel kruiden worden geoogst. Het is één grote rijkdom in de natuur.

En dus reden voor een vrolijk en uitbundig feest. Een feest om de natuur en de zomer te vieren. Dat feest is een onderdeel van ónze geschiedenis. Overal in de wereld werd en wordt de zomerzonnewende gevierd. Zo ook door onze voorouders van de Noordelijke landen (Germanen, Kelten en Vikingen). Net als de zomerzonnewende: Litha of Midzomer was de winterzonnewende: Yule of Midwinter een ijkpunt in het jaar. Ook tegenwoordig zijn er nog veel mensen die deze zonnewendes vieren. In een land als Zweden is het zelfs een nationale feestdag.

De beide zonnewendes hebben, zoals uit naam al duidelijk wordt, alles te maken met de zon.

De zon die geboren wordt, groeit, afneemt, sterft en weer herboren wordt. En dat steeds opnieuw, jaar na jaar.

Traditioneel wordt bij de zonnewendes het verhaal van koning Eik en koning Hulst verteld. Gedurende het jaar krijgt de Zonnegod steeds een andere naam die past bij het jaarfeest. Net zoals Anna wordt gezien als, de midzomergodin. De verhalen bij de jaarfeesten over deze goden en godinnen zijn prachtig, maar al die verschillende goden en godinnen maken het voor mij wat verwarrend en daardoor sprookjesachtig. Ik zie ze dan ook als sprookjes, die ons mooie inzichten geven over de periode van het jaar. Prima verder, maar als ik naar de natuur kijk, zijn Zon, Aarde, Maan en de elementen toch de bepalende factoren voor al het leven op aarde. En dát zijn voor mij feiten. Ik denk dat onze voorouders, net als ik, het goddelijke dáárin zagen en daarom Vader zon en Moeder Aarde bedankten en eerden.

Bij Midzomer hoort het verhaal van Eik en Hulst, het is het moment waarop de godin weer zwanger is van de zonnegod. Haar geliefde, koning Eik, is tijdens Midzomer op zijn krachtigst. Maar hij zal vanaf Midzomer weer langzaam in kracht afnemen om uiteindelijk te sterven en met Midwinter herboren te worden.

Koning Hulst wordt met Midzomer herboren en neemt dan het land van Koning Eik langzaam over. De twee koningen vormen samen één god van de zon! Een gaat en een komt…

Steeds bij iedere zonnewende sterft de kracht van de één en wordt de kracht van de ander herboren. Om en om. 

Midzomer wordt gevierd met grote vuren, waar om heen gedanst kan worden. Er worden veel kring- en spiraaldansen gedaan, waarmee de cyclus van het jaar wordt verbeeld. De mensen maken kransen van zomerbloemen en -kruiden.

Net als Moeder Aarde zelf versierd is met kruiden en bloemen, versieren mensen zichzelf in de hoop hun gezondheid en vruchtbaarheid te vergroten. Kruiden geoogst met Midzomer hebben magische krachten. St.Janskruid juist wordt zelfs op

die dag zelf geoogst. Ook is het gebruikelijk om de kruidenwis van het afgelopen jaar in het vuur te gooien. Zo'n kruidenwis

is een boeket van minimaal zeven kruiden. Deze wordt in huis opgehangen als bescherming tegen brand, blikseminslag en ziekte. De vrouwen en meisjes plukten zo'n kruidenwis elk jaar op de vooravond van midzomer. Deze kruidenwistraditie

is in katholieke delen van ons land overgenomen in de vorm van een St Janskrans of – tak. In Limburg zien we de kruidenwistraditie rond het eerste oogstfeest (Maria Hemelvaart) in augustus. Ha, ja die oude heidense tradities blijken toch te waardevol, dan maar van een ander stempel voorzien. 

Hoe dan ook Midzomer een vrolijk feest, een dag om met blote voeten en een grasspriet in je mond rond te lopen. Te genieten met je liefsten rond het vuur en vooral om dankbaar te zijn voor alles wat Vader Zon en Moeder Aarde ons schenken en gaan schenken de komende maanden….

 

Bij zomer hoort ook strand, wad en zee. Ons lage landje ligt voor een groot deel aan zee. Veel van ons zijn kustbewoners. Oma Heksje stamt af van de Frisii en Cananefaten, de kust zit dus in mijn dna. 

Daarom vind ik de Dag van het Wad én de bescherming van het wad zo belangrijk. In de Midzomertijd wordt deze dag gevierd bij alle dorpjes aan het wad. Zo ook in Bierum bij de Wikster van het Wad.